هوش مصنوعی و سالمندان

امروزه هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) که به اختصار AI خطاب می‌شود، از داغ ترین و شنیده شده ترین مباحث علمی و فناوری این روزهای ما انسان ها است.

دلیل این امر بسیار واضح و محکم است؛  زیرا که در سال‌های اخیر نوآوری‌ها و پیشرفت‌های بسیاری در زمینه هوش مصنوعی پدید آمده که در گذشته تنها در حوزه کتب و  فیلم‌های علمی_ تخیلی مورد تصور بودند، اما اکنون توانسته جای خود را از قوه‌ی تخیل به سمت واقعیت تبدیل کند.

هوش مصنوعی در حقیقت نوعی شبیه سازی هوش انسانی برای کامپیوتر است و منظور از هوش مصنوعی، ماشینی است که طوری  برنامه نویسی شده تا همانند انسان فکر کند و توانایی تقلید از انسان را داشته باشد.

حوزه‌ی وسیع هوش مصنوعی در دهه‌های اخیر توسعه و پیشرفت چشمگیری چه در فناوری و چه در زندگی انسانی داشته است. از کاربردهای آن می‌توان به تشخیص الگوها در تصاویر، ترجمه، پیش‌بینی ها، خودروهای خودران، رباتیک، بازی‌های رایانه‌ای و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد که زندگی انسان مدرن را مستقیما تحت تاثیر آن قرار می دهند.

ترویج استقلال

سیستم‌های مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند به افراد مسن در انجام فعالیت‌های روزانه، مانند مدیریت دارو و …کمک کنند و به آن‌ها امکان می‌دهند برای مدت طولانی‌تری مستقل زندگی کنند. فناوری‌های نوآورانه خانگی با الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند انحراف از الگوهای رفتاری استاندارد را شناسایی کرده و هشدارهای اضطراری به موقع ارائه دهند.

در زمینه افزایش سن، هوش مصنوعی ممکن است برای حمایت از سطح پیچیده‌تری از تصمیم‌گیری در خانه توسط افراد مسن‌تری که مستقل زندگی می‌کنند یا مایل به انجام آن هستند، استفاده شود.

این شامل استفاده از هوش مصنوعی برای خودکارسازی پیشگیری از خطرات ایمنی خانه و توانایی پاسخگویی به شرایط اضطراری در زمان واقعی است. علاوه بر این، دستگاه‌های پوشیدنی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند علائم حیاتی و سطوح فعالیت را کنترل کنند و سبک زندگی سالم‌تر و مستقل‌تری را ترویج کنند.

جمعیت سالمندان و سلامت روان

مطالعات اخیر نشان داده‌اند که تنهایی یک مسئله مهم برای افراد مسن است و به اختلالات شناختی، افسردگی و ضعف کمک می‌کند . برای کمک به سالمندان تنها، نیاز به ایجاد برنامه های “حلقه دوستان” وجود دارد که هوش مصنوعی آن را انجام می دهد. علاوه بر این، نیاز به برنامه هایی برای کاهش ناراحتی مراقب و درک بیشتر استرس مراقب با استفاده از هوش مصنوعی وجود دارد.

پایش بیماری های مزمن

الگوریتم های هوش مصنوعی این پتانسیل را دارند که نظارت بر سلامت افراد مسن را متحول کنند. با تجزیه و تحلیل داده‌های دستگاه‌های پوشیدنی، سوابق الکترونیکی سلامت و سایر منابع، هوش مصنوعی می‌تواند تجزیه و تحلیل داده‌ها را در زمان واقعی ارائه کند، علائم هشدار دهنده اولیه بیماری‌ها را شناسایی کند و طرح‌ها و توصیه‌های درمانی شخصی‌سازی شده را ارائه دهد.

پلتفرم‌های پزشکی از راه دور مجهز به هوش مصنوعی، نظارت از راه دور و مشاوره‌های مجازی را امکان‌پذیر می‌سازند و دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی را برای افراد مسن در مناطق دورافتاده یا محروم بهبود می‌بخشند.  سایر کاربردهای ممکن شامل توسعه مداوم پزشکی مجازی و ارزیابی بهبود یافته پوکی استخوان و خطر شکستگی در مورد سن، ضعف و امید به زندگی است.

ربات های کمکی

سیستم‌های رباتیک مجهز به حسگرها و محرک‌ها می‌توانند با پشتیبانی حرکتی، بهداشت شخصی و کارهای خانه به افراد مسن کمک فیزیکی کنند. این روبات‌ها را می‌توان طوری برنامه‌ریزی کرد که با نیازهای فردی سازگار شوند و مراقبت شخصی و پاسخگو را ارائه دهند.

اسکلت های بیرونی رباتیک و کمک های حرکتی به افراد مسن با اختلالات حرکتی این امکان را می دهد تا استقلال خود را بازیابند و فعالیت هایی را انجام دهند

توانبخشی سالمندان و هوش مصنوعی

ربات‌ها، اسکلت‌های بیرونی، خانه‌های هوشمند، فناوری‌های پوشیدنی، فناوری فعال‌کننده صوتی و برنامه‌های واقعیت مجازی همگی فناوری‌های هوش مصنوعی هستند. یک یا چند مورد از این راهبردها ممکن است در مورد توانبخشی، ارائه کمک عاطفی، عملی یا مادی و تشویق تعاملات اجتماعی و بین فردی بسیار مفید باشد.

روشی برای استفاده از هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار حمایتی مراقبت از پرستاری بر اساس ظرفیت آن برای ایجاد فناوری رباتیک است که کار کارکنان پرستاری را در مراکز مراقبت طولانی مدت کاهش می دهد. علاوه بر ارائه جایگزین های بیشتر برای حرکت و فضای زندگی، پیش بینی می شود مزایای روانی نیز ارائه دهد.

نتیجه گیری

امروزه نمونه‌های متنوعی از هوش مصنوعی در حال استفاده است و تعداد بیشتری از آنها  پیوسته در حال ظهور هستند. بدون شک در آینده بیشتر با هوش مصنوعی تعامل خواهیم داشت. این فناوری به ارائه ابزارهای قدرتمند و مفید در بسیاری از حوزه ها ادامه خواهد داد. و در بیشتر موارد، این ابزارها به طور گسترده برای همه افراد جامعه از جمله سالمندان مفید خواهند بود.

• برای ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و متخصصان مراقبت و بهداشت یاران ، هوش مصنوعی این توانایی را دارد تا خطرات را کاهش دهد ، به عنوان مثال عوارض جانبی یک داروی خاص بر روی بیمار
• تلاش برای بهبود کار مراقبت، بهینه‌سازی کارکنان و خدمات بهتر به بیماران و خانواده‌ها
• برنامه های نظارتی جدید با هوش مصنوعی
• شناسایی مسائل بهداشتی قبل از رسیدن به بحران : : دستگاه‌ها یا نرم‌افزارهای هوش مصنوعی می‌توانند مشکلات فعلی را یادداشت کنند و پیش‌بینی‌هایی در مورد مشکلات آینده مانند عفونت‌های ادراری، تغییرات در راه رفتن، دما، یا الگوهای خواب یا گفتار جدید بدست آورند.
• کمک به سالمندان با محدودیت‌های فیزیکی
• دوربین های مجهز به هوش مصنوعی برای تشخیص سقوط و سایر ناهنجاری ها
• نظارت با تفاوت های ظریف
• مدل های پیش بینی ، چه کسی در حال حاضر به مراقبت نیاز دارد یا ندارد؟
• ترویج تعامل، مبارزه با انزوای اجتماعی
• گسترش قابلیت های نظارت از راه دور بیمار
• هوش مصنوعی برای پاسخگویی به سوالات فنی سالمندان
• هوش مصنوعی در زیرساخت های رفاه خانه

منابع :

• تقویت نظارت بر سلامت سالمندان: دستیابی به زندگی مستقل و ایمن از طریق ادغام هوش مصنوعی، ربات‌های خودمختار و حسگرها (۲۰۲۳ ) ، آندره آ آنتونیو کانتونه، ماریاروساریا اسپوزیتو ، فرانچسکا پیا پریلو، مارکو رومانو ، مونیکا سبیلو و جولیانا ویتیلو
• زندگی با هوش مصنوعی (۱۴۰۲) : (مترجمان) حمید خسروی خواجه ها ، الیاس خسروی خواجه ها ، بنیامین خسروی خواجه ها
• طراحی فناوری های هوش مصنوعی برای سالمندان (گزارش مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۲۱.)
• هوش مصنوعی و رباتیک در مراقبت‌های بهداشتی سالمندان: ایجاد استقلال و کیفیت زندگی : (۲۰۲۳) ، سریکانتا پادان، آویلاش موهاپاترا، سنتیل کومار راماسامی، سانجانا آگراوال