مزایا و معایب خانه سالمندان برای نگهداری افراد مسن

قطعا فرستادن عزیزان به خانه سالمندان برای هرکس تصمیمی دشوار خواهد بود و چون بین والدین و فرزندان وابستگی عاطفی وجود دارد، همین موضوع مانع تصمیم گیری درست می شود. ممکن است با واکنش تند اطرافیانتان نسبت به این تصمیم روبه‌رو شوید. احتمالا کسانی با جمله‌ی «این‌همه برایت زحمت کشیدند.» سعی در سرزنش شما داشته باشند یا ممکن است قضاوت‌های اشتباهشان فشار زیادی به روحیه شما وارد کند، اما نهایتا این شما هستید که تصمیم نهایی را نسبت به آن‌ها می‌گیرید.

شاید موقعیت شما طوری نباشد که بتوانید مدام در کنار عزیز سالمندتان باشید و تصمیمی که گرفته‌اید فقط برای صلاح او باشد. به‌ هر حال بودن او در محیطی که مدام تحت مراقبت و رسیدگی باشد بسیار بهتر از تنها ماندن اوست. در ذهن بسیاری از افراد، خانه سالمندان مکانی تلقی می‌شود که انسان‌ها درصورت خسته شدن از پدر و مادر آن‌ها را به آن‌جا می‌فرستند. جایی که هیچ مهر و توجهی به آن‌ها نمی‌شود و افسردگی و تنهایی در انتظارشان است، در حالی‌ که حقیقت امر چیز دیگریست. البته منکر این نمی‌شویم که سالمندان ترجیح می‌دهند روز‌های پایانی عمر خود را کنار عزیزان و فرزندان خود بگذرانند و طبیعتا هیچکس به اندازه آن‌ها نمی‌تواند مهر و محبت حقیقی را پیشکش آنان کند؛ ولی در بعضی شرایط مشغله و سختی مراقبت از آن‌ها چاره‌ای به جز سپردن آنان به خانه سالمندان برایتان باقی نمی‌گذارد.

لازم است این نکته مهم را بدانید که در دوران سالمندی کیفیت زندگی اهمیت ویژه‌ای دارد، فقط زنده بودن در این دورن کافی نیست. یکی از راه‌های داشتن دوران سالمندی موفق و سالم میتواند زندگی در خانه سالمندان باشد. در این ادامه قصد داریم در مورد مزایای خانه سالمندان صحبت کنیم پس همراه ما باشید.

مزایای خانه سالمندان

خانه سالمندان برخلاف چیزی که همه فکر میکنند مکان نامناسبی برای سالمندان نیست. خانه سالمندان مرکزی است با محیط تمیز و آرام که در آن پرستار و پزشک به طور  ۲۴ ساعته به مراقبت از افراد کهن سال می پردازند و در صورت بروز هرگونه مشکل جدی با فوریت های پزشکی بهترین خدمات را به سالمند بیمار می رسانند. مزایای خانه سالمندان شامل موارد زیر میشود:

۱. امنیت افراد مسن در خانه سالمندان

افراد سالمندی که تنها زندگی می‌کنند در معرض خطرات جانی و مالی بسیاری قرار دارند. خطرات جانی مانند زمین خوردن، مسمومیت، سوء تغذیه، فراموش کردن مصرف دارو در زمان مناسب و … و خطرات مالی مانند سوء استفاده افراد کلاهبردار از سالمند، سرقت از منزل فرد کهن سال و … این شرایط در جایی بدتر می‌شود که سالمند شما دارای مشکلات حافظه هم باشد.

بنابراین، یکی از مهمترین مزایای خانه سالمندان ایمنی و امنیت سالمند در همه حال و در هر موقعیتی است. کارکنان خانه سالمندان مسئول محافظت از ساکنان در برابر آسیب ها هستند. هر خانه سالمند مجهز به دوربین های امنیتی است و همچنین حراست مراکز خانه سالمندان از تمام مشکلات احتمالی جلوگیری می‌کند.

۲. شرایط محیطی و فضای مناسب

از دیگر مزایای خانه سالمندان شرایط محیطی و فضای مناسبی است که سالمند قرار است در آن زندگی کند. از جمله عواملی که در خانه سالمندان برای راحتی سالمند وجود دارند شامل، اتاق‌هایی با پنچره بزرگ و نور کافی، نزدیک بودن تخت سالمند به کلید برق، وجود دستگیره‌ها در قسمت‌های مختلف به منظور حفظ تعادل فرد سالمند، داشتن پله کم و آسانسور و همچنین داشتن توالت فرنگی است.

۳. کمک به سالمند در انجام امور شخصی

برای سالمندانی که در انجام امور شخصی خود ناتوانند، خانه سالمندان جای فوق العاده‌ای است. در خانه سالمندان به این افراد برای انجام کار‌های روزمره مثل، رفتن به توالت و حمام، لباس پوشیدن، غذا خوردن، راه رفتن و … کمک می‌شود. با کهولت سن، انجام برخی کار‌های روزمره برای انسان دشوار می شود و سالمندان زیادی هستند که توانایی‌های خود را از دست می‌دهد و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.

۴. رعایت بهداشت و نظافت

سالمندان تنها و مستقل ممکن است به دلیل عدم توانایی در انجام کارهای منزل نتوانند به خوبی بهداشت محل زندگی خود را رعایت کنند. تمیز کردن ملحفه‌ها و تعویض آنها، شستشوی سرویس بهداشتی، تمیز کردن ظروف مصرفی، رعایت نظافت شخصی و …  به همین دلیل مشکلات پوستی و عفونی بسیاری در افراد سالمند که تنها زندگی میکنند دیده میشود.
اما، در خانه سالمندان شبانه روزی، پرسنل به طور مرتب ملحفه و روبالشی‌ها را عوض می‌کنند و با استفاده از مواد ضد عفونی کننده سرویس بهداشتی و اتاق سالمندان را تمیز میکنند. سالمندانی که توانایی حرکت کردن ندارند به صورت مرتب و چند بار در روز جابجا می‌شوند تا دچار زخم بستر نشوند. در صورتی که سالمندی جراحی داشته باشد، محل عمل به طور مرتب تمیز و پانسمان عوض می‌شود. همچنین اگر سالمندی ناتوانی در کنترل ادرار داشته باشد، پرسنل مربوطه چند بار در روز پوشکشان را عوض می‌کنند و بدن سالمند را شستشو می‌دهند تا عفونتی پیش نیاید. در ضمن لباس‌ها هم به طور منظم عوض می‌شوند و اتو کشیده و مرتب در اختیار سالمند قرار داده می‌شود.

۵. خدمات بهداشتی و درمانی

از دیگر مزایای خانه سالمندان ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به صورت منظم و روزانه است. هر روز پزشک عمومی وضعیت جسمانی و سلامت سالمندان را بررسی می‌کند، پرستاران داروهای مورد نیاز را در اختیارشان قرار می‌دهند، آزمایشات لازم در بازه زمانی مشخصی انجام می‌شود و چکاپ کامل صورت می‌گیرد. همچنین یک روز در هفته سالمندان به صورت تخصصی توسط پزشک متخصص معاینه می‌شوند و در صورت نیاز به درمان، اقدامات لازم انجام می‌شود. همچنین برخی از سالمندان به دلیل بیماری‌هایی مانند آلزایمر، فلج بدن ناشی از سکته مغزی، پارکینسون و سایر بیماری‌هایی که موجب ضعف جسمی و کاهش توانایی در حفظ تعادل بدن می‌شوند، نیاز دارند که به طور مرتب تمرین‌های کاردرمانی و ورزش‌های فیزیوتراپی را انجام دهند که در خانه سالمندان برایشان به صورت مرتب انجام میشود.

پس مهمترین مزیت حضور سالمند در خانه سالمندان برخورداری از خدمات پزشکی و بهداشتی است چرا که این امکانات در منزل به سختی تامین می‌شود و برای انجام امور درمانی نیاز است که سالمند به مراکز درمانی منتقل شود.

۶. خدمات روانشناسی و مشاوره

سلامت روحی و دوری از استرس ها و افسردگی ها نیاز اساسی فرد سالمند است. مسائلی باعث می شود سالمندان در این دوران دچار اختلال های روحی مانند  آلزایمر، استرس، اضطراب، ترس از مرگ، روان پریشی، خستگی مفرط، افکار خودکشی، علائم افسردگی و … شوند و حتما نیاز به مراقبت داشته باشند؛ که این ناسازگاری ها بصورت بالینی و با کمک روانشناس و روانپزشک قابل درمان است.

علاوه بر نیازهای روحی، سالمندان از لحاظ روانی هم نیاز به مراقبت دارند و ممکن است این نیازها برای آنها مشکلاتی را به وجود آورد نیازهایی مانند، نیاز به یک همدم و همسر داشته باشد و بخواهد ازدواج کند. همچنین ممکن است برای درمان بیماری جسمی و روحی خود نیاز به مشاوره درمانی داشته باشد.

۷. خدمات تفریحی

یک دیگر از استانداردهای لازم برای خانه سالمندان بالا بردن روحیه و ایجاد انگیزه در سالمندان است، برای این کار پرسنل برنامه‌های نفریحی زیادی را تدارک می‌بیند. جشن‌ها یا برگزاری ورزش‌های دسته‌جمعی که هم برای سلامتی آنان مهم است و هم به ایجاد انگیزه زندگی در آنان کمک شایانی می‌کند. عموم خانه های سالمندان تفریحاتی مانند سفرهای زیارتی و سیاحتی و گشت های یک روزه برای دادن انگیزه به سالمندان ارائه می دهند.

۸. افزایش ارتباط و تعاملات اجتماعی سالمند

تنهایی، آفت پیری است در دوران سالمندی باید به نیازهای اجتماعی مثل توجه و احترام به او حفظ شود. اما در محیط خانه سالمندان همیشه کسی وجود دارد که با او گپ بزند. خانه‌های سالمندان یک شبکه اجتماعی داخلی دارند. آن‌ها می‌توانند با هم سن و سال‌های خود دوست شوند. بسیاری از خانه‌ها رویداد‌های سازمان یافته دارند که به سالمندان اجازه می‌دهد بیرون بروند و دوستان جدید پیدا کنند. انسان با کهولت سن، دچار افسردگی می‌شود بنابراین مهم است که شاد بماند و این راهی برای احساس شادی است و اینکه احساس تنهایی نکنند.

۹. رژیم غذایی مناسب

بسیاری از افراد مسن نمیتوانند تغذیه مناسب و غذای سالم برای خود آماده کنند یا حتی غذا خوردن و آشامیدن را در زمان های مناسب فراموش می‌کنند، خصوصا اگر افراد سالمند از آلزایمر یا زوال عقل رنج ببرند. خانه سالمندان موظف است وعده های غذایی سالم و مقوی متناسب با هر فرد در فواصل منظم در طول روز ارائه کند. از دیگر مزایا خانه سالمندان حضور پزشک متخصص تغذیه و بررسی شرایط جسمی سالمندان و تجویز مواد غذایی مورد نیاز برای هر یک از سالمندان است.

۱۰. آرامش خیال خانواده سالمند

بیشتر اوقات اعضای خانواده از سالمندان مراقبت می‌کنند، البته این عمل بسیار پسندیده‌ای است اما ساختار مدرن خانواده‌های امروزی به شکلی درآمده که همه اعضای خانواده را ملزم به کار می‌کند، این عزیزان شرایط نگهداری و مراقبت از افراد مسن را ندارند. دانستن اینکه عزیز شما امنیت دارد و از او مراقبت می‌شود، بقیه اعضای خانواده را هم به آرامش خیال می‌رساند. در دنیای شلوغ امروز که مشغله های کاری زیاد وقتی برای خود فرد نمیگذارد، خانه سالمندان میتواند بهترین پیشنهاد برای نگهداری هر چه بهتر سالمند باشد.

۱۱. دسترسی به امکانات

زندگی در خانه سالمندان، امکان دسترسی به امکانات و منابعی را می‌دهد که سالمندان نیاز دارند. به طور کلی خانه سالمندان باید دارای معیارهای ایده‌آل از قبیل: دسترسی راحت و سریع به مغازه‌ها، امکانات کامل پزشکی، تخت‌های راحت و مناسب، پرسنل دلسوز و مهربان با افراد سالمند و… باشد.

معایب خانه سالمندان

همانطور که خانه سالمندان مزایایی برای سالمند و اطرافیان او دارد، ممکن است با مشکلات و معایبی هم همراه باشد که این معایب احتمالی عبارتند از:

۱. افزایش هزینه

مولفه های مختلفی مانند مکان خانه سالمندان، امکانات درمانی، امکانات بهداشتی، مراقبت ۲۴ ساعته و … در تعیین هزینه نگهداری افراد مسن تاثیر گذارند و هر چه خانه سالمندان امکانات بیشتری داشته باشد به همان ترتیب هزینه بیشتری هم دریافت میکند.

بنابراین هزینه نگهداری افراد مسن در خانه سالمندان که امکانات مناسبی را در اختیار افراد مسن قرار می‌دهند، نسبت به هزینه نگهداری سالمند در منزل بیشتر است و این مورد دسترسی بسیاری از خانوده ها به امکانات خانه سالمندان را دشوار می کند.

۲. ابتلا به افسردگی شدید

پذیرفتن زندگی در خانه سالمندان برای بسیاری از افراد مسن سخت است؛ چرا که آن‌ها احساس می‌کنند که از سوی عزیزان و فرزندان خود طرد شده‌اند. همین موضوع می‌تواند زمینه ابتلا به افسردگی را در افراد مسن ایجاد کند.

۳. عدم راحتی و آسودگی خاطر سالمندان

با اینکه خانه سالمندان دارای محیطی پویا است اما دارای قوانینی است برای نظم، امنیت و آرامش ساکنین افراد باید بتوانند با این محیط‌ها سازگار شوند. اما برخی از سالمندان با قرار گرفتن در چنین شرایطی احساس می‌کنند استقلال خود را از دست داده‌اند و راحت نیستند. بنابراین بهتر است قبل از هر تصمیمی با فرد سالمند در این رابطه صحبت شود و تصمیم نهایی را خود او بگیرد.

۴. عدم رسیدگی به مشکلات سالمندان

برخی از سالمندان به دلیل داشتن مشکلات و بیماری‌های جسمی در این مراکز زندگی می‌کنند. زندگی یکنواخت در خانه سالمندان سبب می‌شود که این افراد امید خود را به زندگی از دست بدهند و علاوهبر مشکلات جسمی دچار مشکلات روحی و روانی هم بشوند.

نگهداری افراد مسن در خانه سالمندان بهتر است یا در منزل؟

در مواقعی که  شرایط جسمی سالمند مناسب است و می توانید از او در منزل نگهداری کنید و فقط نیاز سالمند به یک پرستار و یا مراقب است که در امور کارهای روزمره به او خدمات رسانی کند می توانید برای سالمند خود مراقب استخدام کنید و از سالمند در منزل نگهداری کنید اما لازم است به نکات زیر توجه کنید:

• استفاده از آسانسور به جای پله
• برای سالمند از توالت فرنگی استفاده کنید.
• اتاق خواب سالمند باید نور کافی داشته باشد.
• زندگی در آپارتمان برای سالمندان راحت تر است.
• در منزل سالمند دستگیره های مناسب و کافی قرار دهید برای حفظ تعادل.

ولی اگر امکان مراقبت تمام‌وقت از سالمندتان را ندارید و نگران تنهایی و افسردگی او هستید، سپردن او به خانه‌های سالمندان معتبر و خوب می‌تواند راه‌حل خوبی برای شما باشد. اما باید مراقب باشید که پس از سپردن آنان به خانه سالمندان مکررا به دیدار آن‌ها بروید چرا که دوری از فرزند باغث دلتنگی و افسردگی آنان میشود. از طرفی لازم است از نوع برخورد و رفتار با سالمندان نیز مطمئن شوید و در صورتی که با آن‌ها بد رفتاری می‌شد راه‌حلی بیابید.

بهترین خانه سالمندان چه ویژگی‌هایی دارد؟

برای اینکه بتوانید بهترین گزینه را در میان گزینه‌های متعدد خانه‌های سالمندان انتخاب کنید، بهتر است نسبت به نکاتی آگاهی داشته باشید و ویژگی‌های بهترین خانه سالمندان را بشناسید. برخی از اصلی‌ترین ویژگی‌ها به شرح زیر هستند:

• حضور آشپزهای ماهر و توانمند برای پخت انواع غذاها مطابق با سلیقه سالمندان و همچنین متناسب با سلامت آن‌ها
• دارای سالن ماساژ و اسپا برای سالمندان
• دارای کتابخانه مجهز برای سالمندان
• مجهز به سالن تئاتر و سالن تماشای فیلم
• حضور پرستاران مجرب و خوش برخورد برای برقراری ارتباط با سالمندان و همچنین نگهداری از آن‌ها
• دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در خانه سالمندان