خانه‌های کوچک سالمندی جایگزینی مناسب برای آسایشگاه‌های سالمندی

کیفیت زندگی برای سلامتی اهمیت زیادی دارد چرا که فقط زنده بودن کافی نیست، به خصوص کیفیت زندگی اهمیت ویژه‌ای برای سالمندان دارد. احساس رضایت از زندگی به اندازه چکاپ‌های منظم پزشکی برای آن‌ها اهمیت دارد. داشتن دیدگاه مثبت برای زندگی، به سالمندان کمک می‌کند انرژی بیشتر، استرس کمتر، اشتهای بیشتر و سلامت بهتری را تجربه کنند.

بهترین مکان برای نگهداری سالمندان، کنار خانواده است اما بعضا سالمندانی هستند که خانواده ای ندارند و یا بعضا سالمندانی، توانایی نگهداری از خود را ندارند و فرزندان آنان نیز به علت شغل و یا هر مورد دیگری توانایی نگهداری تمام وقت از پدر و مادر خود را ندارند که در این شرایط سپردن آنان به خانه های کوچک نگهداری سالمندان به ویژه مراکز روزانه، گزینه ای مناسب است و سالمند می تواند طی شب در کنار اعضای خانواده باشد که در چنین شرایطی از احساس امنیت روحی و روانی نیز برخوردار است.

دوران سالمندی، دورانی است که برخی افراد ممکن است در آن دوران دیگر از پس نیازهای روزمره خود برنیایند و برای امور بهداشتی درمانی به دیگر اعضای خانواده احتیاج پیدا کنند. در این بین از دست دادن همسر که تا قبل از آن یک یاور همیشه همراه بوده، جای خالی او جوانب مختلف زندگی سالمند را دربر گرفته است. در این میان، فرزندانی هستند که از پدر و یا مادر سالمند خود نگهداری خواهند کرد اما بعضا این شرایط برای آنان فراهم نخواهد شد.

به گفته کارشناسان حوزه بهزیستی و جامعه شناسان، حمایت و توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر در هر جامعه‌ای به برقراری عدالت اجتماعی و توسعه در آن جامعه منجر می‌شود و از این‌رو حمایت از افراد دارای معلولیت به‌عنوان یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه، همواره مورد توجه مسئولان اداره کشور قرار داشته است.

در راستای برقراری عدالت اجتماعی از این دست باید گفت: در این راستا باید به گزینه خانه های کوچک سالمندی اشاره کرد که می تواند بستری مناسب در جهت پایداری منابع مالی درست و به موقع باشد.

به اعتقاد آنان، مهم‌ترین راه کاهش آسیب‌های جسمانی و روانی ناشی از انواع معلولیت‌ها، توانمندسازی این افراد در زمینه‌های فردی و اجتماعی و کمک به آنها برای استفاده مطلوب و مناسب از قابلیت‌ها و توانایی‌های خویش است. راه‌اندازی مراکز آموزش روزانه و همچنین مراکز شبه‌خانواده یکی از راهکارهای اساسی در این زمینه است که سال‌هاست در کشورهای توسعه‌یافته مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

یکی از کارشناسان با بیان ینکه برخی از سالمندان در آسایشگاه های سالمندان احساس راحتی ندارند و این امر باعث افسردگی آنان خواهد شد، افزود: سالمندان از مکان های عمومی و شلوغ استقبال نمی کنند و سکونت در خانه ای آرام و باآرامش و کم جمعیت را ترجیح می دهند که اگر شرایط نگهداری در منزل از این افراد فراهم نباشد، نگهداری آنان در خانه های کوچک و مراکز روزانه گزینه ای مناسب است.

مریم رحیمی افزود: توانمندسازی و فراهم کردن شرایط زندگی مناسب در مراکز نگهداری از افراد دارای معلولیت و سالمندان از اهمیت بالایی برخوردار است و زندگی جمعی در مراکز با ظرفیت‌های بالا و مکان های بزرگ، شباهتی به زندگی نرمال و طبیعی ندارد از این‌رو افرادی که امکان زندگی در کنار خانواده خود را ندارند باید به روال طبیعی زندگی کنند که مراکز حمایتی خانه‌های کوچک فرصت خوب و مؤثری در این زمینه است.

وی تصریح کرد: در واقع معلولان و سالمندانی که از نظر جسمانی و روانی نسبت به دیگران شرایط بهتری دارند اما فاقد خانواده یا سرپرست هستند با حضور در این مراکز فرصت حضور درجامعه و زندگی نیمه‌مستقل را خواهند داشت.

وی اظهارداشت: خانه‌های کوچک شکلی از مراکز شبانه‌روزی هستند که امکان زندگی افراد در محیط‌های کوچک با ظرفیت ۱۰تا ۱۵ نفر را فراهم می‌کنند به گونه‌ای که آنها بتوانند به‌صورت مستقل در آنجا زندگی کنند.

وی افزود: به‌همین دلیل اخیرا در کشور ما نیز خانه‌های کوچک راه‌اندازی شده تا معلولان ذهنی که ضریب هوشی آنها در حد معمولی است، بیماران روانی که شرایط زندگی مستقل را دارند، سالمندانی که توانمندی اداره خود را دارند و حدودی توانایی انجام کارهای خود را دارند بتوانند در محیط‌های کوچکی که شرایط زندگی مستقل را دارند، با همراهی مراقبین زندگی کنند.

رحیمی افزود: سالمندان باید طی روز از فعالیت های فیزیکی و ذهنی برخوردار باشند که در این خصوص نیز باید خانواده ها اهمیت دهند .

وی تصریح کرد: افسردگی پیری تقریبا گریبانگیر همه سالمندان بالای ۶۵ سال می‌شود و می‌تواند ناشی از رویدادهای پراسترس زندگی مثل بازنشستگی یا از دست دادن همسر، یا بیماری و عوارض دارویی باشد.

این کارشناس گفت: برخی اوقات، اعضای خانواده به هر دلیل نمی توانند از سالمندان خود طی روز مراقبت کنند و شرایط زندگی برا‌ی آنان سخت می‌شود که در این شرایط خانه‌های سالمندان به ویژه مراکز روزانه کمکی به خانواده ها خواهد کرد.

وی با تأکید بر اینکه با ایجاد خانه‌های کوچک می‌توانیم به نوعی توانبخشی مبتنی بر جامعه را تسری دهیم، اظهارکرد: این گونه اقامتگاه‌ها می‌توانند امکان تنفس و بازیابی توان فردی را که از معلول یا سالمند نگهداری می‌کند را هم فراهم کنند.

مدیرکل بهزیستی خراسان شمالی گفت: در حال حاضر ۱۰ مرکز شبانه روزی و روزانه ویژه بانوان و آقایان برای نگهداری از سالمندان در این استان وجود دارد که بیش از ۴۰۰ نفر نیز ظرفیت پذیرش دارد.

محسن توحیدی مقدم بر ایجاد خانه های کوچک نگهداری سالمندان تا حدود ۱۰ نفر تأکید کرد و افزود: سالمندان در این مراکز به نسبت مراکز بزرگتر و شلوغ، راحت تر هستند چرا که شبه خانواده است و بخش هایی از کارها را می توانند انجام دهند.

وی گفت: برای ایجاد چنین فضاهایی در استان فراخوان داده ایم که از متقاضیان می خواهیم به این مهم ورود کنند که دست کم برای خراسان شمالی هفت مرکز خانه های کوچک مورد نیاز است.