تعداد سالمندان بالای ۸۰ سال از کودکان زیر ۴ سال پیشی گرفت

دکتر پریسا طاهری در نشست خبری روز جهانی سالمند با بیان اینکه بحث سالمندی جدید نیست و سال‌هاست که دنیا با آن مواجه است، گفت: بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، سال ۲۰۱۵ حدود ۹۰۰ میلیون سالمند در جهان وجود خواهد داشت و پیش بینی می‌شود تعداد آنها در سال ۲۰۵۰ به دو میلیارد نفر یعنی دو برابر میزان فعلی برسد. در سال ۲۰۱۵، ۱۱ درصد جمعیت دنیا سالمند بودند و پیش بینی می‌شود که این تعداد در ۲۰۵۰ به ۲۲ درصد افزایش یابد و تعداد افراد ۸۰ سال به بالا به میزان چهار برابر افزایش یابد.

وی به آماری تکان دهنده از سوی سازمان بهداشت جهانی اشاره و اظهار کرد: در حال حاضر تعداد افراد سالمند بالای ۸۰ سال از تعداد کودکان زیر چهار سال پیشی گرفته و پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ تعداد سالمندان از افراد زیر ۱۴ سال نیز بیشتر شود.

طاهری با بیان اینکه ۶۰ درصد جمعیت سالمند جهان در کشورهای کم درآمد و در حال توسعه هستند، گفت: پیش بینی می‌شود در سال ۲۰۵۰، ۸۰ درصد جمعیت سالمندان در کشورهای کم درآمد و در حال توسعه باشند.

وی همچنین به آماری در زمینه تعداد سالمندان در منطقه مدیترانه شرقی اشاره کرد و گفت:‌ در سال ۲۰۰۰ تعداد سالمندان در این منطقه ۵٫۸ درصد بوده و پیش بینی می‌شود این میزان در سال ۲۰۵۰ به ۱۵ درصد افزایش یابد. در ایران نیز پیش بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۵ بیش از ۱۰ درصد جمعیت ما سالمند شوند.

نماد زنانه جمعیت سالمندی در ایران

وی با بیان اینکه در ایران از سال ۱۳۳۵ تا سال ۸۵ مرکز آمار به صورت دوره‌های ۱۰ ساله تغییرات جمعیتی را بررسی می‌کرد و از سال ۸۵ این دوره‌ها به صورت پنج سال یکبار شد، گفت: براساس این آمارها در سال ۱۳۳۵ کل سالمندان ۶٫۲ درصد، در سال ۴۵، ۶٫۵ درصد، در سال ۵۵، ۵٫۲ درصد، در سال ۶۵، ۵٫۴ درصد، در سال ۷۵، ۶٫۶ درصد، در سال ۸۵، ۷٫۳ درصد و در سال ۹۰ این میزان به ۸٫۲ درصد رسیده است. همچنین براساس آمار سال ۱۳۹۰، جمعیت سالمند در کشور ۶ میلیون و ۱۶۰ هزار گزارش شده که ۴٫۱۷ درصد آنها را زنان و ۴٫۰۲ درصد آنها را مردان تشکیل می‌دهند و این نشان می‌دهد که جمعیت سالمندی ما نمادی زنانه پیدا کرده است.

طاهری با بیان اینکه افزایش سالمندی در کشور یک چالش نیست، گفت: اما اگر به زیرساخت‌های آن توجه نشود، می‌تواند چالشی بزرگ باشد.

پیرترین و جوان‌ترین استان‌های کشور

رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت، گیلان را پیرترین استان کشور با ۱۱٫۵۵ درصد سالمند خواند و گفت: سیستان و بلوچستان با ۴٫۷۲ درصد سالمند جوان‌ترین استان کشور به شمار می‌آید. همچنین تهران ۹٫۰۵ درصد سالمند دارد و تعداد سالمندانش از میانگین کشوری بیشتر است. ۱۳ استان کشور نیز از میانگین کشوری تعداد سالمندان بیشتر هستند که شامل استان گیلان، مرکزی، مازندران، آذربایجان‌ شرقی، خراسان جنوبی، تهران، سمنان، اردبیل، کرمانشاه، یزد، اصفهان و زنجان می‌شوند. همچنین جوان‌ترین استان‌های کشور به ترتیب سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان هستند.

تهران، نهمین استان سالمند کشور

طاهری با بیان اینکه تعداد سالمندان در تهران یک میلیون و ۱۰۲ هزار و ۱۲۳ نفر است، گفت: تهران نهمین استان سالمند کشور است. سن امید به زندگی نیز در کشور ۷۲ سال در مردان و ۷۴ سال در زنان است.

برنامه‌های “تحول” برای سالمندان

وی با اشاره بر لزوم تعامل چندین ارگان برای ارتقای سطح سلامت در سالمندان گفت: وزارت بهداشت موظف است برای سالمندان برنامه‌ریزی کرده و به آنها ارائه خدمت کند. در حال حاضر برنامه‌هایی برای این گروه از جامعه تدارک دیدیم که یکی از این برنامه‌ها مراقبت ادغام یافته مختص پزشک و غیرپزشک است که مشتمل بر ۱۵ بیماری است.

این برنامه براساس طرح تحول نظام سلامت در حوزه بهداشت و در تمام دانشگاه‌ها ارائه می‌شود و هر سالمندی که به خانه بهداشت در روستا و به مراکز بهداشتی در شهر مراجعه کند، می‌تواند خدمت دریافت کند. اقدامات ما در این برنامه به این صورت است که ابتدا سالمند از سوی غیرپزشک معاینه می‌شود و عوامل خطر و علائم بیماری از او سوال می‌شود. اگر عوامل خطر در او وجود داشت به پزشک عمومی ارجاع داده می‌شود و اگر نیازمند ارجاع به سطح تخصصی باشد، این کار انجام می‌شود.

رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت افزود: در این برنامه فشار خون، دیابت، بینایی، شنوایی، چربی خون، تعادل، اختلال حافظه و خواب، افسردگی و خواب و واکسیناسیون افراد بررسی و براساس دستورالعمل‌ها به آنها ارائه خدمت می‌شود.

طاهری برنامه دیگر وزارت بهداشت برای سالمندان را اصلاح سبک زندگی عنوان کرد و گفت: براساس یک پروتکل تدوین شده، افراد غیرپزشک را آموزش می‌دهیم و سپس آنها برای سالمندان کلاس‌های آموزشی برگزار می‌کنند و بعد از آموزش دوباره فراخوان می‌کنیم تا مطمئن شویم که توصیه‌های ما وارد زندگی سالمندان شده است.

وی رصد کردن سالمندان برای کاهش مرگ و میر زودرس را از دیگر اقدامات وزارت بهداشت خواند و افزود: هدف ما در این برنامه پیشگیری از مرگ زودرس در سنین ۸۰ یا ۸۵ سال است و هدف دیگر ما نیز کاهش میزان وابستگی در سالمندان است.

رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت ادامه داد: همچنین برای تعامل با سایر ارگان‌ها سند ملی تحول نظام سلامت، رفاه و منزلت سالمندان مبتنی بر الگوی اسلامی – ایرانی را با سایر سازمان‌ها از جمله بهزیستی نهایی می‌کنیم.

هر ۷ دقیقه یک ایرانی به دمانس مبتلا می‌شود

طاهری با اشاره به روز جهانی آلزایمر که در سی‌ام شهریورماه برگزار می‌شود، گفت: آلزایمر یکی از بیماری‌های دوران سالمندی است و تا سال ۲۰۱۵ ، ۴۶٫۸ میلیون نفر فرد مبتلا به دمانس در جهان وجود داشت و پیش‌بینی می‌شود این تعداد تا سال ۲۰۵۰ به ۱۳۱ میلیون نفر برسد. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی هر دو تا سه ثانیه یک نفر در جهان مبتلا به دمانس می‌شود، در ایران نیز هر هفت دقیقه یک نفر مبتلا به این بیماری می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار نفر فرد مبتلا به دمانس در کشور وجود دارد که شایع‌ترین نوع آن آلزایمر است. آلزایمر از نظر بار بیماری، ششمین بیماری است که هزینه‌های زیادی را به جامعه، خانواده، بیمه‌ها و سیستم بهداشتی و درمانی تحمیل می‌کند.

رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت درباره ارائه خدمات به سالمندان در منزل نیز گفت: برای ارائه خدمت در منزل نیز پروتکلی وجود دارد که باید در حوزه‌های مختلف ارتقا یابد. در حوزه وزارت بهداشت و در قالب طرح تحول نظام سلامت ما مکلف هستیم خدمات خود را به صورت فعال ارائه دهیم و اگر سالمندی به ما مراجعه نکرد، موظفیم خودمان به سالمند مراجعه کنیم. بنابراین در این زمینه قسمتی که مربوط به وزارت بهداشت است، خدمات را به صورت فعال ارائه می‌دهیم.